Umowa faktoringowa to jeden z ważniejszych instrumentów finansowych, z którego korzystają przedsiębiorcy, aby poprawić swoją płynność finansową. Dzięki faktoringowi firma może natychmiast uzyskać środki pieniężne z tytułu wystawionych faktur, bez konieczności oczekiwania na ich opłacenie przez kontrahentów. Jednak, aby efektywnie korzystać z tego narzędzia, konieczne jest dobre zrozumienie zapisów umowy faktoringowej, które regulują prawa i obowiązki obu stron – faktoranta i faktora. Ten artykuł krok po kroku wyjaśni Wam najważniejsze klauzule umowy faktoringowej. Poznajcie je razem z nami!
Co to jest umowa faktoringowa?
Umowa faktoringowa to porozumienie między przedsiębiorstwem (faktorantem), a instytucją finansową (faktorem), na mocy którego faktorant sprzedaje faktorowi swoje wierzytelności wynikające z wystawionych faktur. W zamian za to faktor przekazuje przedsiębiorstwu środki finansowe, zazwyczaj w formie zaliczki, co pozwala na natychmiastowe zasilenie konta przedsiębiorstwa. Pozostała część kwoty, pomniejszona o prowizję faktora, jest wypłacana po dokonaniu płatności przez kontrahentów faktoranta. Umowa faktoringowa ma na celu poprawę płynności finansowej przedsiębiorstwa, a także przeniesienie ryzyka związanego z niewypłacalnością kontrahentów.
Podstawowe klauzule umowy faktoringowej
W każdej umowie faktoringowej można znaleźć kilka kluczowych klauzul, które definiują prawa i obowiązki stron.
Przedmiot umowy
Pierwsza z klauzul odnosi się do określenia przedmiotu umowy. W umowie faktoringowej jest nim nabycie przez faktora wierzytelności faktoranta wynikających z faktur wystawionych na rzecz jego kontrahentów. Ważne jest, aby w tej części umowy dokładnie określić, jakie wierzytelności są przedmiotem umowy (czy są to wszystkie wierzytelności, czy tylko wybrane) oraz w jaki sposób będą one przekazywane faktorowi.
Znaczenie prawne tej klauzuli polega na tym, że precyzyjne określenie przedmiotu umowy zapobiega ewentualnym sporom dotyczącym zakresu przekazanych wierzytelności. Jeśli umowa nie precyzuje dokładnie, jakie faktury są przedmiotem faktoringu, może dojść do nieporozumień i trudności w rozliczeniach między stronami.
Rodzaje faktoringu
Kolejna klauzula dotyczy rodzaju faktoringu, który jest przedmiotem umowy. Wyróżnia się kilka podstawowych form faktoringu:
- faktoring pełny (bez regresu) – faktor przejmuje ryzyko niewypłacalności dłużników, co oznacza, że jeśli kontrahent nie opłaci faktury, faktorant nie ponosi z tego tytułu strat
- faktoring niepełny (z regresem) – w tym przypadku ryzyko niewypłacalności dłużników pozostaje po stronie faktoranta. Oznacza to, że jeśli kontrahent nie ureguluje faktury, faktorant będzie musiał zwrócić faktorowi wypłaconą zaliczkę
- faktoring mieszany – łączy cechy obu powyższych form, w którym część ryzyka niewypłacalności kontrahenta przejmuje faktor, a część pozostaje po stronie faktoranta.
Znaczenie tej klauzuli dla przedsiębiorcy jest ważne, ponieważ określa, kto ponosi ryzyko niewypłacalności kontrahenta. Faktoring pełny daje większe bezpieczeństwo, ale zazwyczaj jest droższy, podczas gdy faktoring niepełny może być tańszy, ale wiąże się z większym ryzykiem dla faktoranta.
Wysokość prowizji i opłat
Klauzula dotycząca wynagrodzenia faktora jest jedną z najważniejszych z perspektywy przedsiębiorcy. W umowie powinno być jasno określone, jakie opłaty są pobierane przez faktora. Zazwyczaj faktor pobiera prowizję, która stanowi procent od wartości faktury. Mogą również występować dodatkowe opłaty, takie jak opłaty za administrowanie wierzytelnościami czy za prowadzenie konta.
Dla przedsiębiorcy istotne jest dokładne zapoznanie się z tą klauzulą, aby nie być zaskoczonym dodatkowymi kosztami. Ważne jest również, aby zwrócić uwagę na to, czy opłaty są jasno określone i jakie ewentualne warunki mogą wpływać na ich wysokość (np. wcześniejsze spłaty kontrahentów).
Cesja wierzytelności
Cesja wierzytelności to proces, w ramach którego faktorant przekazuje faktorowi prawo do dochodzenia roszczeń wobec kontrahentów. Jest to ważny element umowy faktoringowej, który reguluje, w jaki sposób wierzytelności są przenoszone na faktora.
W praktyce prawnej cesja może mieć charakter jawny lub cichy. W cesji jawnej kontrahenci faktoranta są informowani o tym, że ich długi zostały przekazane faktorowi, co oznacza, że płatności powinny być kierowane bezpośrednio do faktora. W cesji cichej kontrahenci nie są informowani o cesji, a faktorant nadal odpowiada za proces ściągania należności.
Znaczenie tej klauzuli jest bardzo ważne, ponieważ cesja wierzytelności przenosi prawa do tych wierzytelności na faktora. Przedsiębiorca musi mieć pewność, że umowa jasno określa, jakie wierzytelności i na jakich warunkach zostaną przekazane faktorowi.
Zobowiązania stron
Klauzula dotycząca zobowiązań stron precyzuje obowiązki zarówno faktoranta, jak i faktora. Faktorant zobowiązuje się do dostarczania faktorowi faktur oraz ewentualnych informacji niezbędnych do skutecznego administrowania wierzytelnościami, natomiast faktor zobowiązuje się do wypłaty środków oraz prowadzenia czynności związanych z dochodzeniem roszczeń od kontrahentów.
Prawidłowe określenie tych zobowiązań jest ważne dla prawidłowego funkcjonowania umowy. Nieprecyzyjne lub niejasne zapisy mogą prowadzić do sporów między stronami dotyczących realizacji umowy.
Okres obowiązywania umowy i zasady wypowiedzenia
Umowa faktoringowa powinna również jasno określać czas jej obowiązywania oraz zasady, na jakich może zostać rozwiązana. W większości przypadków umowy te są zawierane na czas określony, ale istnieje również możliwość zawarcia umowy na czas nieokreślony. Kluczowe tutaj jest jednak, aby umowa precyzowała, w jakich okolicznościach każda ze stron może wypowiedzieć umowę, oraz jakie będą tego konsekwencje.
Klauzula ta jest niezwykle istotna, ponieważ pozwala przedsiębiorcy na dowiedzenie się, jak długo będzie związany umową oraz jakie kroki musi podjąć w przypadku, gdyby chciał z niej zrezygnować. Warto zwrócić uwagę na okresy wypowiedzenia oraz ewentualne kary umowne, które mogą być naliczane w przypadku wcześniejszego rozwiązania umowy.
Umowa faktoringowa to złożony dokument, który reguluje współpracę między przedsiębiorstwem a instytucją finansową. Najważniejsze klauzule mają ogromne znaczenie prawne i wpływają na codzienną współpracę między stronami. Przedsiębiorcy, którzy rozważają zawarcie umowy faktoringowej, powinni więc dokładnie zapoznać się z jej zapisami, aby znać swoje prawa i obowiązki, a także zabezpieczyć się przed potencjalnymi ryzykami. Więcej o tym jak powinna wyglądać umowa faktoringowa, dowiesz się np. na stronie https://pragmago.pl/porada/umowa-faktoringowa-jak-powinna-wygladac/ jednej z największych firm tego typu na rynku.
